;
انواع پروتز دندان وجود دارد و به پروتز دندان متحرک، دندان مصنوعی می گویند و نوع خاصی از دندان ها هستند که عمدتاً از مواد پلاستیکی ساخته می شوند تا جایگزین دندان های افتاده یا از بین رفته دهان شوند. در حقیقت دندان های مصنوعی آخرین راهکار برای افرادی است که دندان های خود را از دست داده اند. اکثر افراد فکر می کنند با بالا رفتن سن نیاز به دندان مصنوعی پیدا می کنند، اما از دست دادن دندان ها یک بخش طبیعی از فرآیند بالا رفتن سن نیست. در این رابطه اگر شما مراقبت کافی از دندان های خود داشته باشید و از آنها در برابر بیماری پریودنتال (لثه) محافظت کنید، احتمالاً می توانید دندان های خود را برای تمام عمر حفظ کنید. خبر خوب برای افرادی که دندان های خود را از دست داده اند این است که دندان های مصنوعی دیگر به آنچه قبلاً درباره آنها تصور می کردیم، شباهتی ندارند. امروزه از مواد اولیه و نیز تکنولوژی های جدید برای ایجاد پیشرفت های قابل توجه در حوزه ساخت دندان های مصنوعی استفاده می شود. به این ترتیب دندان پزشکان می توانند دندان های مصنوعی برای بیماران خود بسازند که راحتی زیادی هنگام استفاده داشته و ظاهر کاملاً طبیعی در طرح لبخند دارند. بدیهی است با استفاده از این دندان ها افراد می توانند زندگی سالم تری داشته باشند. افرادی که دندانهای خود را از دست داده و به دنبال بازگرداندن حالت لبخند طبیعی به صورت خود هستند، ممکن است به ارتودنسی قبل از ایمپلنت در برنامه درمانی خود نیاز داشته باشند. در این شرایط، با توجه به نیازهای خاص بیمار برنامه درمانی مناسب وی مشخص میشود. به این ترتیب در صورت نیاز بیمار میتواند از هر دوی ایمپلنت دندان و ابزارهای ارتودنسی برای بهبود ظاهر لبخند خود استفاده کند.
هنگامی که بیمار تمامی دندانهای خود را از دست میدهداز دندان مصنوعی جهت جایگزین نمودن دندان های از دست رفته استفاده می نماید. بهتر است تا جایی که میتوان دندانهای طبیعی که سالم هستند حتی اگر تعدادشان کم باشد سعی شود حفظ شوندتا از آنها جهت گیر پروتز مخصوصا در فک پایین استفاده شود و این طرز فکر که این دوتا دندان باقی مانده را هم بکشم راحت یک دست دندان کامل داشته باشم کاملا اشتباه است و در بیشتر مواقع باعث پشیمان شدن بیماران میگردد. در نتیجه قبل از اقدام به کشیدن خودسرانه بهتر است حتما با دندانپزشک معتمد مشورت نمایید.
توصیه میشود بیمار حدود دو الی سه هفته از پروتز به صورت شبانه روزی استفاده نماید تا هرچه سریعتر به
آن عادت نماید و فقط جهت نظافت پروتز آنرا بیرون آورد و استفاده از دهان شویه مخصوص توصیه میگردد.
در صورتی که پروتز به دلیل تحلیل استخوان از گیر کافی برخوردار نباشد بیمار میتواند حدود دو الی سه هفته از چسب دندان مصنوعی استفاده نماید.. گرچه استفاده از چسب
به صورت طولانی مدت اصلا توصیه نمیشود.
جهت نظافت بهتر دندان مصنوعی استفاده از قرص های جوشان مخصوص نظافت پروتز که قابل تهیه از داروخانه می باشد توصیه میگردد.
لثه نرم در بیمارانی که در فک پایین تحلیل استخوان شدید دارند و همیشه احساس زدگی و نارحتی دندان مصنوعی دارند میتوان استفاده گردد که تا حد قبل توجهی مشکلات آنها را برطرف کرده و راحتی قابل توجهی به بیمار ارائه میکند.
دندانهای مصنوعی جزئی فقط زمانی استفاده میشوند که برخی از دندانها در دهان از بین رفته باشند. دندانهای مصنوعی جزئی میتوانند از یک پایه پلاستیکی یا یک چارچوب فلزی ساخته شوند که از طریق آنها نگه داشتن دندانهای مصنوعی در دهان امکان پذیر میشود. این نوع از دندانهای مصنوعی از طریق گیره در دهان حفظ شده و به دقت به دندانهای طبیعی باقیمانده در دهان متصل میشوند. دندانهای مصنوعی جزئی مبتنی بر یک چارچوب فلزی دارای طراحی سنتی هستند و به خاطر استفاده از فلز به صورت محکم و قوی در دهان قرار میگیرند. دندانهای مصنوعی جزئی پلاستیکی معمولاً به صورت اورژانسی یا موقت در دهان بیمار برای جایگزینی دندانهای از بین رفته استفاده میشوند و به این ترتیب ترمیم لثهها و استخوان قبل از ساخت دندان مصنوعی نهایی امکان پذیر خواهد شد.
ایمپلنت پین های باریکی هستند که از تیتانیوم خالص سازگار ساخته شده که درون استخوان فک گذاشته می شود. دندان متحرک، قابل اتصال به این ایمپلنت ها هستند. حدود 3 تا 6 ماه زمان لازم برای رشد و ترمیم استخوان اطراف ایمپلنت است. هنگام انتخاب ایمپلنت میزان استخوان در دسترس، میزان استحکام استخوان و زمان گذاشتن ایمپلنت در نظر گرفته می شود. اگر استخوان کافی برای گذاشتن ایمپلنت در دسترس نباشد می توان در شرایط خاص مقداری استخوان برگرفته از نقاط دیگر پیوند زد.همچنین بر حسب میزان سختی استخوان انواع پیچ دار و بدون پیچ ایمپلنت انتخاب می شود. ایمپلنت می تواند بلافاصله پس از از دست رفتن دندان و کشیدن آن یا پس از زمان طولانی ترمیم، جایگزین شود. شکل ایمپلنت مانند ریشه دندان طبیعی است. پس از از دست رفتن دندان در صورت عدم جایگزینی سریع با ایمپلنت امکان تحلیل استخوان و کاهش توانایی جویدن و کج شدن دندانهای کناری است. اگر گذاشتن با تاخیر ایمپلنت پیشنهاد می شود ایمپلنت های کوچکتر و استوانه ای به دلیل در دسترس بودن استخوان کمتر استفاده می شود. مکان گذاشتن ایمپلنت و نوع سیستم مناسب تنها بوسیله معاینه ای که دندانپزشک انجام میدهد با در نظر گرفتن سایر شرایط قابل بیان است. میزان حجم و دانسیته استخوان فک، تعداد و موقعیت و استحکام دندانهای طبیعی فرد، شرایط لثه، شرایط و تعداد دندانهای فک مقابل از عوامل مهم حین معاینه است. در چه مواردی از ایمپلنت استفاده می شود: 1- فاصله بین دندانهای جلو در اثر از دست رفتن یک دندان بطوری که دندانهای مجاور آن طبیعی باشند. از دست رفتن دندان می تواند به دلیل پوسیدگی، بیماری لثه و یا تصادفات باشد. اگر دندان در منطقه زیبایی باشد علاوه بر زیبایی سلامتی دندان نیز متاثر می شود. فاصله طولانی بی دندانی باعث رویش دندانهای فک مقابل به این فاصله و جابجایی دندانهای بالا و پایین و از دست رفتن اکلوژن مناسب می شود. عمل جویدن نیز متاثر شده و مفاصل فک پایین در طولانی مدت دردناک می شود.
به صورت دو عدد تری که پس از قالب گیری از بیمار در لابراتوار ساخته شده که بیمار با قرار دادن مواد سفید کننده توسط این تری ها در دهان باعث سفید شدن دندان ها میگردد.
مواقعی که بیمار تعدادی دندان از دست رفته دارد و تعدادی از دندان های خود را داردمیتوان از پارسیل کروم کبالت که استحکام زیادی دارد و قابلیت طراحی ظریفتری نسبت به پروتز های اکریلی دارد استفاده کرد. همانطور که از اسم پارسیل کرم کبالت مشخص است در ساخت آن از مخلوط آلیاژ کرم کبالت استفاده میشود.
اوردنچر دو نوع میباشد:
۱-متکی بر دندان های طبیعی بیمار
۲- متکی بر ایمپلنت
در برخی مواقع جهت درمان بی دندانی ها میتوانیم هم از پروتز ثابت و هم از پروتز متحرک استفاده کرد. در اینصورت میتوان جهت زیبایی بیشتر و هم وجود گیر کافی پروتز از کروم کبالت ها برپایه اتچمنت استفاده کنیم.
در مواقعی که بخش زیادی از دندان از دست رفته است میتوان از روکش دندان که انواع متفاوتی دارد استفاده شود.
در زمانی که بیمار تعدادی از دندان ها را از دست داده و تعدادی دیگر را دارد این روش استفاده میشود. که به دلیل استفاده از مواد فلکسی این پروتز ها ظرافت بیشتری دارند و جایگزین مناسبی برای پروتز هایی با گیر فلزی البته بجز موارد خاص میباشد به دلیل همرنگ بودن کلایپ با لثه . این سبک زیبایی بیشتری دارد و فاقد مونمر میباشد.